---

IRUÑA-VELEIA ARGITU MANIFESTUA

 

Manifiesto en favor del esclarecimiento del caso de Iruña-Veleia

Las personas abajo firmantes pedimos que las instituciones correspondientes ordenen la realización de las siguientes acciones:

• que laboratorios europeos especializados en Arqueometría analicen una muestra de las piezas. Sugerimos que sean tres laboratorios diferentes, y que se apliquen estrictamente los protocolos al uso para casos extraordinarios.
• que reconocidos arqueólogas/os, no vinculados a las partes, lleven a cabo excavaciones controladas en lugares próximos a los señalados por Lurmen como puntos de aparición de los grafitos.

Iruña-Veleiako auzia argitzearen aldeko manifestua

Azpian sinatzen dugunok dagokien erakundeei eskatzen diegu ondorengoa egitea agindu dezatela:

• piezen lagin bat Arkeometrian adituak diren Europako laborategietan aztertzea. Gure ustez, hiru laborategi ezberdinetan egin beharko lirateke analisiak, kasu berezietako protokolo zorrotzak ezarriz.
• parteekin zerikusirik ez duten arkeologo entzutetsuek indusketa kontrolatuak egin ditzatela Lurmenek grafitoen agerlekutzat seinalaturiko lekuen inguruetan.

Manifesto in favour of clearing up the case of Iruña-Veleia

The individuals signing below ask that the relevant institutions order the realization of the following actions:

• that European laboratories specialised in Archaeometry analyse a sample of the items. We suggest that this be carried out by three different labs, strictly applying the protocols for extraordinary cases.
• that renowned archaeologists, with no link whatsoever to the parties, carry out controlled excavations near the places indicated by Lurmen as locations where the pieces were discovered. 

MANIFESTUA ONLINE SINATU / FIRMAR EL MANIFIESTO ONLINE 

Iruña-Veleiako auzia argitzearen aldeko manifestua

Arabako Foru Aldundiak, 2008ko udazkenean hartutako erabaki baten bidez, ofizialki faltsutzat jo zituen 2005 eta 2006ko jardunaldietan Iruña-Veleiako aztarnategian aurkitutako “ezohiko grafitoak” (400 inguru), eta indusketa-baimena kentzea erabaki zuen Lurmen S.L. enpresari. Handik gutxira, zigor-espedientea irekiz, auzibidean jarri zituen enpresa horretako hainbat kide eta kolaboratzaile.

Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU-UPV) irakaslez ia guztiz osaturiko Batzorde Zientifiko Aholkulariaren zenbait txostenetan oinarrituta hartu zuen erabakia Foru erakundeak; piezak faltsuak zirela eta Lurmenen arkeologia jarduna txarra izan zela esaten zuten txostenok. Geroago, 2009 eta 2013 artean, Lurmenen defentsak hogei bat txosten aurkeztu zituen epaitegian guztiz kontrakoa esaten zutenak, hau da, piezak benetakoak izan daitezkeela eta Lurmenen arkeologia jarduna egokia izan zela. Hainbat naziotakoak dira txostenon egileak eta horietako gehienak izen handiko adituak grafitoetan agertzen diren gaietan.

Auzia bederatzi urtez egon da instrukzio fasean, gure herrian irekita dagoen auzi judizial zaharrena izanik, horrek Eliseo Gil Zubillaga eta Oscar Escribano Sanz auzipetuei ekartzen dien guztiarekin. Azkenik, 2018ko maiatzaren hasieran jaso dute auzipetuek akusazio-idatzia: Eliseo Gilentzat Arabako Foru Aldundiak zazpi urte eta erdiko kartzela zigorra eta 285.000 euroko isuna eskatzen du eta aldi berean Estatuko Fiskaltzak bost urte eta erdiko kartzela eta ia 300.000 euroko isuna. Oskar Escribanorentzat, bost urte eta erdiko kartzela eta antzeko isunak.

Gure ustez, ezin da denbora gehiago egon auzia argitu gabe; batetik, begi-bistako arrazoi humanitarioengatik, eta bestetik, garrantzi ikaragarrikoa delako grafitoak benetakoak ala faltsuak diren jakitea. Eta ez bakarrik euskararen historiarentzat, baita beste ezagutza-arlo askorentzat ere. Badakigu jakin erraza dela egia aurkitzea datazio teknika modernoak erabiliz, ohikoak gaur egungo arkeologian, eta horregatik azpian sinatzen dugunok eskatzen diegu dagokien erakundeei ondorengoa egitea agindu dezatela:

• piezen lagin bat Arkeometrian adituak diren Europako laborategietan aztertzea. Gure ustez, hiru laborategi ezberdinetan egin beharko lirateke analisiak, kasu berezietako protokolo zorrotzak ezarriz.
• parteekin zerikusirik ez duten arkeologo entzutetsuek indusketa kontrolatuak egin ditzatela Lurmenek grafitoen agerlekutzat seinalaturiko lekuen inguruetan.

Gasteizen, 2018ko ekainaren 14an

Iruña-Veleia Argitu ekimena

(Ekimenaren bultzatzailea:  Iruña-Veleia Argitu ekimena, ondorengo elkarteetako kideek osatua: SOS Iruña-Veleia, Euskeraren Jatorria, Martin Ttipia, Lurmen eta independenteak)

Harremana: irunaveleiaargitu@gmail.com

Informazioa: ‘Iruña-Veleia argitu’ jarrita Interneteko bilatzailean

 

Manifiesto en favor del esclarecimiento del caso de Iruña-Veleia

La Diputación Foral de Álava, en una resolución adoptada en el otoño de 2008, declaró oficialmente falsos los llamados “grafitos excepcionales” (unos 400), hallados en el yacimiento de Iruña-Veleia durante las campañas de 2005 y 2006, y decidió retirar el derecho de excavación a la empresa Lurmen S.L., para posteriormente abrirle expediente sancionador y entablar procedimiento judicial contra varios de sus miembros y colaboradores.

El ente foral tomó la decisión basándose en varios informes de la denominada Comisión Científica Asesora, constituida fundamentalmente por profesores de La Universidad del País Vasco (EHU-UPV), que abogaban por la falsedad de los grafitos y la mala práctica arqueológica de Lurmen. Posteriormente, entre 2009 y 2013, la defensa de Lurmen presentó ante el juzgado una veintena de informes que sostienen lo contrario, o sea, que los grafitos pueden ser verdaderos y que la práctica arqueológica de Lurmen ha sido correcta. Los autores de dichos informes son de diferentes nacionalidades, y la mayoría de ellos reconocidos expertas/os en las materias que se reflejan en los grafitos.

El caso ha estado en fase de instrucción durante nueve años, siendo la causa judicial abierta más antigua de  nuestro país, con lo que ello supone para los encausados Eliseo Gil Zubillaga y Oscar Escribano Sanz. Al fin, a principios de mayo de 2018 éstos han recibido el escrito de acusación: para Eliseo Gil, la Diputación Foral de Álava pide la pena de siete años y medio de cárcel y 285.000 euros de multa, y paralelamente la Fiscalía cinco años y medio de cárcel y casi 300.000 euros de multa. Para Oskar Escribano se piden cinco años y medio de cárcel y multas similares.

Creemos que no se puede dilatar más el esclarecimiento del caso, tanto por evidentes razones humanitarias como por ser de suma importancia conocer si los grafitos son verdaderos o falsos. Y no solo para la historia del euskera, sino también para otras muchas áreas de conocimiento. Sabemos que es fácil llegar a la verdad usando técnicas modernas de datación, habituales hoy en día en arqueología, y para ello las personas abajo firmantes pedimos que las instituciones correspondientes ordenen la realización de las siguientes acciones:

• que laboratorios europeos especializados en Arqueometría analicen una muestra de las piezas. Sugerimos que sean tres laboratorios diferentes, y que se apliquen estrictamente los protocolos al uso para casos extraordinarios.
• que reconocidos arqueólogas/os, no vinculados a las partes, lleven a cabo excavaciones controladas en lugares próximos a los señalados por Lurmen como puntos de aparición de los grafitos.

Vitoria-Gasteiz, a 14 de junio de 2018

Iruña-Veleia Argitu ekimena

(Promueve la iniciativa: Iruña-Veleia Argitu ekimena, formada por miembros de las asociaciones SOS Iruña-Veleia, Euskeraren Jatorria, Martin Ttipia, Lurmen e independientes)

Contacto: irunaveleiaargitu@gmail.com

Información: poniendo ‘Iruña-Veleia argitu’ en el buscador de Internet

 

Manifesto in favour of clearing up the case of Iruña-Veleia

According to a decision taken in the autumn of 2008, the Provincial Council of Alava officially stated that the “extraordinary pieces” (around 400 items) found at the Iruña-Veleia archaeological site in 2005 and 2006 were forgeries, and ruled to take away the authorization for excavation from Lurmen S.L., the company that had been in charge of the site for the previous ten years. Shortly afterwards, the Provincial Council filed criminal charges against several members and collaborators of the company.

The Provincial Council based its decision on a series of reports by members of a Scientific Advisory Committee comprised almost exclusively of professors from the University of the Basque Country (UPV-EHU). In these reports it was alleged that the items were forgeries and that Lurmen’s archaeological practice had been inadequate. Later, between 2009 and 2013, Lurmen’s legal defence submitted some twenty reports arguing exactly the opposite – that the items could be authentic and that Lurmen’s excavation work had been carried out properly. The authors of these reports are from several countries and many are recognized experts in areas relating specifically to the content of the inscriptions and related items.  

The lawsuit lasted nine years in the instruction phase, thus becoming the oldest open case in our country, with everything that this has involved for the individuals accused (Eliseo Gil Zubillaga and Oscar Escribano Sanz). At last, in early May 2018, their indictment came down. The Provincial Council of Alava has called for seven and a half years in prison and a fine amounting to €285,000 for Eliseo Gil; similarly, the Public Prosecutor has called for five and a half years in prison and a fine of almost €300,000 for him. As for Oskar Escribano, he is facing five and a half years in jail and similar fines.

We firmly believe that the resolution of this case cannot be postponed any longer, not only because of the obvious humanitarian reasons but also because determining whether the pieces discovered at the site are authentic or not is of utmost importance. Not only is it important for the history of the Basque language, but also for many other fields. We know it is easy to reach the truth using modern dating techniques, techniques which are of regular use in today’s archaeology. For this reason the individuals signing this document request that the relevant institutions order the following steps be carried out:

• that European laboratories specialised in Archaeometry analyse a sample of the items. We suggest that this be carried out by three different labs, strictly applying the protocols for extraordinary cases.
• that renowned archaeologists, with no link whatsoever to the parties, carry out controlled excavations near the places indicated by Lurmen as locations where the pieces were discovered. 

Vitoria-Gasteiz, 14th June 2018

Initiative Iruña-Veleia Argitu

(Promoters of the initiative: Iruña-Veleia Argitu ekimena, composed by members of associations SOS Iruña-Veleia, Euskeraren Jatorria, Martin Ttipia, Lurmen and independents)

Contact: irunaveleiaargitu@gmail.com

Information: typing ‘Iruña-Veleia argitu’ on the Internet search

---

Atxikimenduak / adhesiones

Benito Lertxundi (musikaria)
Eduard C. Harris (arkeologoa, Bermudak)
Garbiñe Biurrun (epailea)
Patxi Zabaleta (euskaltzain osoa eta abokatua)
Eñaut Elorrieta (musikaria)
Antonio Rodríguez-Colmenero (epigrafista eta arkeologoa, Santiago de Compostela)
Alex Sardui (Gatibu-ko musikaria)
Xabier Orue-Etxebarria (geologoa, UPV/EHUko katedradun ohia)
Paula Kasares (NUP, soziolinguista)
Iñaki Ibarra Unzueta (Eusko Ikaskuntzako zuzendaria)
Fermin Muguruza (musikaria)
Ramon Agirre (aktorea)
Unai Agirre (bertsolaria)
Iñaki Aldekoa (kimikaria)
Xabier Amuriza (bertsolaria)
Mikel Aramendi (kazetaria)
Haimar Arejita (Gatibuko-ko musikaria)
Pako Aristi (idazlea)
Txaro Arrazola (artista, irakaslea UPV/EHUn).
Amets Arzallus (bertsolaria)
Aitzol Atutxa (kirolaria)
Roger Courtois (ingeniaría)
Andoni Egaña (bertsolaria)
Jerardo Elortza (filologoa eta ikerlea)
Abel Enbeita (bertsolaria eta laboraria)
Mikel Enparantza (doktorea arkeologiaren arkitekturan)
Jose Mari Esparza (editorea eta idazlea)
Ulrike Fritz (egiptologoa, Tübingen)
María Isabel Gómez Santamaría (filologia klasikoa, Salamankako unibertsitatea)
Mario Gómez Santamaría (fisikaria, Huelvako Unibertsitatea)
Pablo Gorostiaga (alkate ohia)
Juan Gorriti (eskultorea)
Héctor Iglesias (filologoa)
Emilio Illarregi (arkeologoa, Segovia)
Joan Mari Irigoien (idazlea)
Paulo Iztueta (EHUko irakasle ohia)
Edorta Jimenez (idazlea)
Nekane Jurado (ekonomista)

Gorka Knörr (musikaria)
Fermin Leizaola (etnografoa)
Pako Letamendia (UPV-EHUko irakasle ohia)
Juan Madariaga Orbea (NUP, historialaria)
Toti Martinez de Lezea (idazlea)
Gontzal Mendibil (musikaria)
Bingen Mendizabal (musikaria)
Ana Jesus Narbaiza (lan mundua
euskalduntzeko ekintzailea)
Paul Nicholson (Via Campesina)
Oihane Perea (bertsolaria)
Angel Rekalde (historialaria)
Fito Rodriguez (UPV/EHUko irakaslea)
Alicia Satué (filologoa, klasiketako irakaslea)
Victoria Sendón (idazlea)
Stephan Schröder (arkeologoa, Madrid)
Luis Silgo Gauche (filologoa eta arkeologoa, Valentzia)

Felix Soto (zinegotzi ohia eta ekintzailea)
Maider Unda (kirolaria)
Iñaki Uriarte (arkitektoa)
Patxi Uribarren (euskaltzain osoa)
Iñigo Urrutia (Administrazio Zuzenbideko irakaslea UPV/EHUn)
Koenraad Van den Driessche (geokimikaria, Gante-Beasain)
Jose Ignacio Vegas Aranburu (arkeologoa)
Noé Villaverde (arkeologoa, Ceuta)
Begoña Yuguero (doktoregaia arkeologiaren arkitekturan)

Patxi Zubizarreta (idazlea)
Olatz Zugasti (musikaria)
Jose Miguel Agirre (psikiatra)
Paulo Agirrebalzategi (idazlea)
Mikel Agirregabiria (UPV/EHUko
matematikari ohia)
Patxi Alaña (euskara teknikaria)
Jose Allende (UPV/EHUko irakasle ohia)
Maria Pilar Alonso (hezkuntza zientzietan
doktorea)
Ruben Argote (Herrian aldizkariaren koordinatzailea)
Maite Aristegi (abokatua)
Antonio Arnaiz (hizkuntzalaria)
Jesus Arregi (UPV/EHUko fisikaria)
Eleder Aurtenetxe (sormen arloko trebatzailea)
Joxe Auxtin Arrieta (idazlea)
Luis Baraiazarra (idazlea)

Marta Barbero (CVX Migraciones)
Angel Bidaurrazaga (UPV/EHUko irakaslea)
Estitxu Breñas (hezitzailea eta historian lizentziatua)
Jose Martin Bustintza “Tubi” (herri-kirolak)
Mikel Caballero (Gatibu-ko musikaria)
Beñat Castorene (kooperatiba-zuzendari
ohia)
Agustín Gil Martín (fisika-kimika irakasle ohia)
Miren Egaña Goia (irakaslea)
Jesus Eguzkiza “Eguzki” (kazetaria)
Juan Martin Elexpuru (filologoa)
Tomas Elorza (itzultzailea)
Kepa Enbeita (bertsolaria)
Juan Tomas Entziondo (Euskal Kostalde Ez Nuklearra)
Jose Luis Erdozia Mauleon (euskaltzain urgazlea)
Eñaut Etxamendi (musikaria eta filologoa)
Gontzal Fontaneda (euskara irakasle ohia)
Roslyn M. Frank (hizkuntzalaria, Iowa)
Maritxu Goikoetxea (irakaslea)
Jabi Goitia Blanco (ingeniaría)
Jon Goitia Blanco (ingeniaría)
Othman Alfredo Gomez-Cambronero (soziologoa)
Julia Itoiz “La Txula Potra” (musikaria)
Mikel Izagirre (alkate-ohia)
Jose Mari Lejardi “Gabixola” (kultur eragilea
eta ekintzailea)
Fernando López Castillo (zinegilea)
Jose Inazio Luzuriaga (musika irakaslea)
Izar Mendiguren (bertsolaria)
Joseba Mintegi (irakaslea)
Xabier Morras (margolaria)
Jabier Muguruza (musikaria)
Joseba Nafarrate (zinegilea)
Jon Nikolas (ikerlea)
Martin Olano (informatikaria)
Mikel Orrantia-Tar (idazlea eta ekintzailea)
Joantxo Oskoz (UNESCO Etxea)
Xabi Otsoa de Alda (terapeuta eta historian lizentziatua)
Jesus Perez de Viñaspre (medikua)
Felix Placer (apaiza eta idazlea)
Nerea Rementeria (filologoa)
Aiora Renteria (Zea Mays-eko musikaria)
Xabier Renteria (EHUko irakaslea)
Rafa Rueda (musikaria)

Gasteiz, 2018ko  ekainak 14[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]